O wielkim znaczeniu mleka w żywieniu i zdrowiu ludzkości świata może świadczyć ustanowienie „Dnia mleka” przez organizację do spraw wyżywienia i rolnictwa (FAO) Agendy ONZ.
W tym roku „dzień mleka” przypada 25 maja. Głównym celem tej inicjatywy jest propagowanie mleka i przetworów z niego jako elementu codziennego jadłospisu i zbilansowanej diety. O unikalnym charakterze mleka decyduje jego duża wartość odżywcza. Mleko zawiera wszystkie podstawowe składniki pokarmowe niezbędne do prawidłowego rozwoju człowieka, a także łatwość z jaką te składniki mogą być wykorzystywane przez organizm ludzki.
Mleko krowie odgrywało i odgrywa znaczącą rolę w rozwoju cywilizacji. Naukowcy odkryli, że mleko jako żywność była wykorzystywana już od 11 tysięcy lat.
Na Bliskim Wschodzie mleko było szczególnie cenne w klimacie umiarkowanym gdzie zimą występowały braki świeżych pokarmów roślinnych, a mleko i jego przetwory pozwalały na przetrwanie. Spożywanie mleka zwiększyło przewagę rolników, którzy wygrali konkurencją z ludami zbieracko – łowieckimi Europy środkowej i północnej. Udział naszych przodków w tym procesie potwierdzają naukowcy, którzy na Kujawach odkryli najstarsze jak dotychczas naczynia służące do wyrobu sera. Pochodzą one z neolitu, sprzed 7 – 7,5 tysięcy lat.
Jak do tej pory opublikowano wiele tysięcy doniesień naukowych, w których wykazano korzystne efekty zdrowotne jakie wywierają naturalne składniki mleka w odniesieniu do takich chorób jak: osteoporoza, choroby nowotworowe, miażdżyca, cukrzyca typu 2, kamica nerkowa, dna moczanowa i wiele innych. Związki mineralne, w tym głównie wapń, białka, tłuszcze, witaminy z grupy B, A, D, E, K występujące w mleku, kefirze i innych wyrobach z mleka stanowią tylko część związków, którym na podstawie badań klinicznych przypisano bardzo korzystne oddziaływanie na zdrowie człowieka. Jak wskazały badania przeprowadzone w ostatnich latach obecność wapnia, witaminy D, tłuszczu mlecznego pochodzących z mleka i jego przetworów zmniejsza ryzyko rozwoju otyłości.
Wybrane walory zdrowotne składników mleka:
- Biorąc pod uwagę wartość biologiczną białek, którą umownie przyjmiemy jako 100, to mleko posiada wartość 90 i ustępuje tylko jajku którego wartość wynosi 93.
- Działania antyrakowe wykazują wszystkie białka serwatkowe (laktoferyna).
- Przyswajalność tłuszczu mlekowego przez organizm ludzki wynosi 95 – 97%, wyższą ma tylko oliwa z oliwek 97,5%. Wszystkie składniki tłuszczu mlekowego działają w różny sposób prozdrowotnie.
- Nasycone kwasy tłuszczowe hamują wzrost mikroorganizmów chorobotwórczych (np. heliobacter pylorii).
- Fosfolipidy i ich pochodne (lecytyna, sfingomelina) mają wpływ na właściwą pracę naszego układu nerwowego. Regulują pracę mózgu, poprawiają pamięć i dają odporność na stres, zmniejszają ryzyko depresji, choroby Alzheimera i Parkinsona. Fosfolipidy są skuteczne w leczeniu wątroby (stłuszczenie, zatrucie alkoholem). Przyśpieszają leczenie nowotworów m.in. okrężnicy oraz gruczolaka.
- Lipidy eterowe (alkiloglicerofosfolipidy), będące unikalnym składnikiem tłuszczu mlekowego, działają immunostymulacyjnie (obronnie, anty rakowo), chronią tkanki przed toksycznymi działaniami rodnika hydroksylowego który powstaje przy radioterapii.
- Wszystkim chorobą dieto zależnym zapobiega koniugowany kwas linolowy (CLA) oraz witaminy A, E, D.